Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2012

Ανυπόκριτα Νεοφιλελεύθεροι ! Φτηνοί Δημοκράτες !!!

Σχολιάζει ο Βασίλης Στεφ. Λάππας 

Το πόσο προκλητικά κοινωνικά ανάλγητο και δημοκρατικά ξεπεσμένο είναι το σημερινό ελληνικό κράτος της στυγνής νεοφιλελεύθερης Δεξιάς της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ αποκαλύπτεται από το ύφος και τον τρόπο με τον οποίο επιλέγει να συμπεριφέρεται σε ευπαθείς και με ιδιαίτερα κοινωνικά χαρακτηριστικά πληθυσμιακές ομάδες όπως είναι και οι Ρομά. Διαβάστε περισσότερα στο κείμενο που ακολουθεί κι αφορά επιστολή του δασκάλου προς τον συνήγορο του παιδιού καθώς και  την συγκινητική επιστολή των παιδιών του πιο υποβαθμισμένου οικισμού της Θεσσαλονίκης.Το Δενδροπόταμο ! Εύγε Κράτος Ελεύθερο Δημοκρατικό που προάγει την Ισονομία και την Ισότητα των πολιτών ! Ω! τι αισχύνη κι όνειδος Θεέ μου !

Συγκινητική επιστολή μαθητών Δενδροποτάμου: Δεν ήταν σωστό αυτό που έκαναν




Ανοιχτή επιστολή στον Γ. Μόσχο, Βοηθό Συνήγορο του Πολίτη- Συνήγορο του Παιδιού έστειλε ο Άγγελος Χατζηνικολάου, Δρ Παιδαγωγικής ΠΤΔΕ/ΑΠΘ, Δάσκαλος στο...
5ο Δημ. Σχολείο  Μενεμένης, Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης (Δενδροπόταμο), μετά την απόφαση της ΔΕΗ να κόψει το ρεύμα στην περιοχή. Σε αυτήν, με τίτλο "Ένα Διαθεματικό μάθημα-γραμματισμό ευαισθησίας από τη ΔΕΗ!" αναφέρεται:

Κύριε Μόσχο,

πριν καιρό μου ήρθε από το Συνήγορο του Παιδιού μια επιστολή προκειμένου να  καταθέσω προτάσεις σχετικά με τα Δικαιώματα του Παιδιού και την προώθησή τους. Γνωρίζω ότι καθυστέρησα. Δεν θα έβρισκα καταλληλότερη αφορμή από τη σημερινή με τη βοήθεια των μαθητών/τριών μου στην «τάξη υποδοχής» παιδιών Ρομά του 5ου Δημοτικού σχολείου Μενεμένης της συνοικίας του Δενδροποτάμου, θα σας περιγράψω τις θέσεις μου και θα διατυπώσω τις σχετικές προτάσεις για τη διδασκαλία των Δικαιωμάτων του Παιδιού.

Μόλις χθες – Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012 – η αφορμή για μια βιωματική διδακτική προσέγγιση των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Και αυτή φρόντισε να τη δημιουργήσει με κινηματογραφικό τρόπο η ΔΕΗ. Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρικού. Η επιχείρηση -πάλαι ποτέ κοινωφελής- μας έδωσε την αφορμή να διαμορφώσουμε με τους/τις μαθητές/τριές μου εκπαιδευτικούς στόχους προς δυο κατευθύνσεις: α) Kοινωνικού Γραμματισμού και ευαισθησίας! β) γλωσσικού γραμματισμού! Να πως διαμορφώθηκε το διδακτικό σενάριο.

Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012 και ώρα 7.30πμ. Υπάλληλοι – ηλεκτρολόγοι της ΔΕΗ εκτελώντας εντολές της επιχείρησης με συνοδεία ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας –ΜΑΤ- κυκλώνουν τετράγωνα της συνοικίας του Δενδροποτάμου και πιάνουν δουλειά. Διακοπές παροχών ηλεκτρικού ρεύματος. Πρώτο τετράγωνο: Το τετράγωνο γύρω από το δημοτικό σχολείο. Το «κόψιμο»-διακοπή παροχής του ηλεκτρικού χωρίς καμιά ενημέρωση των κατοίκων. Για τις παροχές που είναι χρεωστικές η διακοπή θεωρείται αυτονόητη και δεν λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της οικογένειας.. Τα συνεργεία της ΔΕΗ με συνοδεία των ΜΑΤ πιάνουν δουλειά ακριβώς στις 7.30. Πρωτοφανής συνέπεια για το Δημόσιο. Φαίνεται πως η τρόικα μας έβαλε και σε αυτό σε τάξη! Τήρηση ωραρίου! Πρώτα εξακτινώνονται τα ΜΑΤ και στη συνέχεια οι ηλεκτρολόγοι της ΔΕΗ «κόβουν»- αποσυνδέουν μια- μια τις παροχές. Μόλις αρχίζει και χαράζει. Πόσα παιδιά ξύπνησαν χωρίς ηλεκτρικό. Πόσα παιδιά έφυγαν για το σχολείο χωρίς να ζεστό γάλα; Αλλά τι τους νοιάζει; Μέχρι τις 11 το πρωί το σενάριο είχε ολοκληρωθεί σε όλη σχεδόν τη συνοικία. Να επισημάνω ότι η συνοικία του Δενδροποτάμου κατοικείται στην πλειονότητά της από Ρομά. Πρόκειται για μια συνοικία του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης με τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Στους ανθρώπους αυτής της περιοχής η Δημόσια Επιχείρησης Ηλεκτρισμού ήρθε να δηλώσει την αποφασιστικότητα της.

Θεωρώ ότι αυτή η ενέργεια της ΔΕΗ αποτελεί θεσμικό ρατσισμό εις βάρος των Ρομά. Βιώσαμε πρωτόγνωρες στιγμές, εικόνες που παρέπεμπαν σε κινηματογραφικές ταινίες. Πρωτοφανής οργάνωση. Κρίμα που δεν προβλήθηκε από τις τηλεοράσεις. Οι σκηνοθέτες των κάθε είδους ΜΜΕ θα είχαν πλούσιο υλικό στα αρχεία τους. Τυχαία άραγε η απουσία τους; Έτσι η δουλειά, ολοκληρώθηκε γρήγορα, γιατί αυτός ήταν και ο σκοπός της «πρώην κοινωφελούς επιχείρησης».

Ανάμεσα στις οικογένειες που έχουν υποστεί τη βίαιη διακοπή της παροχής είναι και οικογένειες μαθητών της τάξης μας και μάλιστα πολύτεκνες οικογένειες με 5, 6 και 7 παιδιά. Το ομαδικό και πρωτόλειο κείμενο γραμματισμού των παιδιών της τάξη, που συνοδεύει την επιστολή, περιγράφει με ενάργεια τη μεθοδικότητα της παρέμβασης της ΔΕΗ. Από μόνο του είναι ντοκουμέντο για ευαισθητοποίηση και οργάνωση παρεμβάσεων όλων των Θεσμών που ασχολούνται με τα Δικαιώματα του πολίτη και τις παραβιάσεις τους: Δήμο, Δικαιοσύνη, άλλες ανεξάρτητες αρχές και φυσικά το Συνήγορο του Παιδιού.

Στο πλαίσιο λοιπόν του γραμματισμού που εφαρμόζουμε στην τάξη μας οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι το εκπαιδευτικό ερέθισμα της ΔΕΗ ήταν παραγωγικότατο, αλλά δεν θα την ευχαριστήσουμε γι’ αυτό: 1 Φρόντισε να θυμηθούμε και να μιλήσουμε για τα Δικαιώματα του Παιδιού (επανάληψις μήτηρ μαθήσεως!). 2 Φρόντισε για την παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου. 3. Φρόντισε να ανακαλύψουμε, να εμπλουτίσουμε το λεξιλόγιό των παιδιών και να συνειδητοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τις διαστάσεις της πολιτικής και κοινωνικής υποκρισίας.

Κύριε Μόσχο, Συνήγορε του Παιδιού, δυο μέρες πριν από το γεγονός, Τρίτη 20 Νοεμβρίου, ήταν η ημέρα του Παιδιού, την οποία και αφιερώσαμε σε συζητήσεις για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Δυο μέρες μετά για το σύνολο σχεδόν των μαθητών/τριών της τάξης μας η διακοπή της παροχής του ηλεκτρικού ρεύματος είχε άμεσες συνέπειες όχι μόνο στην υποβάθμιση της ζωής τους, αλλά πολύ περισσότερο στη διεύρυνση και επιβάρυνση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας που ήδη βιώνουν, όπως φαίνεται και στο κείμενό τους. Εκτιμώ επίσης ότι η διακοπή παροχής του ηλεκτρικού ρεύματος στις κατοικίες των μαθητών/τριών θα έχει πολλαπλές επιπτώσεις στην υγιεινή και στη φοίτηση τους. Με άλλα λόγια έχουμε το ολική παραβίαση παραβίασης των βασικών άρθρων της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Παιδιού, που αφορούν τις συνθήκες επιβίωσης του παιδιού.

Θεωρώ λοιπόν αυτονόητη την παρέμβαση του Συνηγόρου του Παιδιού προς τις υπηρεσίες της ΔΕΗ για την αποκατάσταση της παροχής του ηλεκτρικού στα σπιτιών των παιδιών του Δενδροποτάμου. Εκτίμησή μου είναι ότι στο σύγχρονο πολιτιστικό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον το ηλεκτρικό ρεύμα, όπως και το νερό, είναι δημόσιο και κοινωνικό αγαθό και η διακοπή είναι σημαντικός παράγοντας παρεμπόδισης απορρόφησης και άλλων κοινωνικών αγαθών και αγαθών επιβίωσης. Αν αναλογιστούμε τις συνθήκες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, που ήδη βιώνουν οι μαθητές/τριες της τάξης μας στο Δενδροπόταμο, θα καταλάβουμε ότι αυτή η ενέργεια της ΔΕΗ έρχεται να συμπληρώσει και να οξύνει τα προβλήματα.

Αυτό το πρωτόγνωρο γεγονός (κρατικής) παρέμβασης της ΔΕΗ, που βιώσαν τα παιδιά-μαθητές/τριες μας οφείλουμε κατά τη γνώμη μου να το αναδείξουμε ως ζήτημα περιορισμού της Δημοκρατίας, αλλά και ως γεγονός που προκαλεί αγωνία για όσα ενδεχομένως θα ακολουθήσουν σε κάθε φτωχή γειτονιά. Ξεκίνησαν από τη γειτονιά των Ρομά, γιατί γνωρίζουν πως λόγω φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού ενδεχομένως οι αντιστάσεις να είναι περιορισμένες.

Από τη μια οι μεγαλόστομες διακηρύξεις περί Δημοκρατίας, θεσμών που την προστατεύουν και Δικαιωμάτων του Παιδιού στις «γκρίζες ζώνες» της όποιας διδακτικής «παράδοσης» στις τάξεις των σχολείων, και από την άλλη η κρίση προβάλλοντας το δέος της επικείμενης συμφοράς της χρεοκοπίας, προσπαθούν να επιβάλλουν την υποταγή και τη σιωπή ως συμφωνία και εφησυχασμό. Απέναντι σε όλα αυτά εμείς οι δάσκαλοι/ες πρέπει να πάρουμε θέση και να αναδείξουμε, μέσα από την καθημερινή πρακτική μα και την θεωρητική ανάλυσή μας, την υποκρισία, και να πούμε «ως εδώ».

Πόσες φορές αλήθεια δεν νιώσαμε την ανάγκη να το πούμε και είπαμε «πρέπει να εμπιστευόμαστε τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Παιδιού» με τη γλώσσα και το περιεχόμενο των Δικαιωμάτων του Παιδιού, (:σεβασμός στη ζωή και στην αξιοπρέπεια του παιδιού). Ακούμε τους επιτήδειους να χρησιμοποιούν και αυτοί το «πρέπει» για το μέλλον μας, το μέλλον της χώρας μας. «Πρέπει» να διακοπεί η παροχή ηλεκτρικού, επειδή δεν πληρώθηκε ο λογαριασμός. Όμως «να πεθαίνεις για την Ελλάδα είναι άλλο κι άλλο εκείνη να σε πεθαίνει (Ελένη: τραγούδι της Χ Αλεξίου). Σε όλους λοιπόν αυτούς/ες ,που προφασίζονται χρησιμοποιώντας τα πολλά «πρέπει», χρωστάμε ως απάντηση την πιο επαναστατική πρόταση της ελληνικής ποίησης, όπως χρησιμοποιήθηκε από το δάσκαλο ποιητή του Β Τασιόπουλου και λέει: «Πιάστε το ΠΡΕΠΕΙ από το Ι και γδάρτε το ως το Π.», για να αποκαλυφθεί η αλήθεια.

Σ’ ένα περιβάλλον όπου ο πόνος είναι διάχυτος, η αδικία αφόρητη ΠΡΕΠΕΙ να  μάθουμε πως το σχολείο δεν μπορεί παρά να είναι μια βραχονησίδα παρηγοριάς, αγώνα, συνειδητοποίησης, αλλά και σωτηρίας του μέλλοντός μας. «Σ’ αυτή θα βγαίνουν κάθε φορά οι διασωθέντες ναυαγοί, κι ο δάσκαλος θα τους καλωσορίζει, μιλώντας τους για καταλύματα φιλόξενα και δρόμους καθαρούς {Δύσκολους μα Δίκαιους} για την επιστροφή». Με άλλα λόγια οφείλουμε να καταστήσουμε ως παιδαγωγικό πρόταγμα την κοινωνική αλληλεγγύη. Επιπλέον οφείλουμε να αναδείξουμε ως κοινωνικό και πολιτικό σκάνδαλο την κάθε περίπτωση παιδιού, που κινδυνεύει ή παραβιάζονται τα Δικαιώματά του. Στην περίπτωση των μαθητών/τριών του τμήματός μας αλλά και όλων των παιδιών του Δενδροποτάμου η δράση της ΔΕΗ διαμόρφωσε συνθήκες διπλής παραβίασης: 1.της συνταγματικής παραβίασης που αφορά την προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η οποία αποτελεί - είναι έννομο κοινωνικό και πολιτικό αγαθό, όπως αναλύθηκε από τον αείμνηστο καθηγητή Μανωλεδάκη. Και 2 της κατάφορης παράβασης της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του παιδιού, η οποία αποτελεί πρόταγμα του Ελληνικού Συντάγματος.

Τελειώνοντας θα ’θελα, όπως το συνηθίζουμε άλλωστε εμείς οι δάσκαλοι, ν’ αναφερθώ στο απουσιολόγιο του σχολείου του Δενδροποτάμου, στο οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούμε έναν ιδιότυπο αόριστο: το άφησε το σχολείο, γιατί έπρεπε να δουλέψει. Δεν ήρθε, γιατί πλέον το παιδί τώρα το χειμώνα δεν θα έχει φως για να ξυπνήσει και άλλα πολλά. Θα συνεχίσουμε να καταθέτουμε την ανεκπλήρωτη παιδαγωγική υπόσχεση ότι το σχολείο θα είναι ίσο για όλα τα παιδιά και να διατυπώνουμε την παιδαγωγική ελπίδα ότι μέσα από την εκπαίδευση μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε τις καταστάσεις και να αγωνιστούμε για την ανατροπή τους. Θα προσδοκούμε και θα ελπίζουμε στην παρέμβαση του Συνηγόρου του Παιδιού για το ζήτημα που προέκυψε και τα προβλήματα που δημιούργησε σε πολλούς/ες μαθητές/τριές μας. «Ψήγματα παρηγοριάς από έναν μέλλοντα χρόνο που καραδοκεί πλέον και στο δικό μας ενεστώτα».

Στην φωτογραφία που ακολουθεί δείτε τι έγραψαν οι μαθητές του σχολείου για την απόφαση της ΔΕΗ να "κατεβάσει" το διακόπτη:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------1

Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012

Το Πείραμα του Μιλιγκραμ

Το πείραμα του Μίλγκραμ είναι ένα από τα πιο γνωστά αντιδεοντολογικά πειράματα της ψυχολογίας, ουσιαστικά μια «φάρσα» που ξεγύμνωσε την ανθρώπινη ψυχή.

Το 1961, ο είκοσι εφτάχρονος Στάνλει Μίλγκραμ, επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας στο Γέιλ, αποφάσισε να μελετήσει την υπακοή στην εξουσία. Είχαν περάσει λίγα μόνο χρόνια από τα φρικτά εγκλήματα των Ναζί και γινόταν μια προσπάθεια κατανόησης της συμπεριφοράς των απλών στρατιωτών και αξιωματικών των SS, οι οποίοι είχαν εξολοθρεύσει εκατομμύρια αμάχων. Η ευρέως αποδεκτή εξήγηση -πριν το πείραμα του Μίλγκραμ- ήταν η αυταρχική τευτονική διαπαιδαγώγηση και η καταπιεσμένη -κυρίως σεξουαλικά- παιδική ηλικία των Γερμανών. Όμως ο Μίλγκραμ ήταν κοινωνικός ψυχολόγος και πίστευε ότι αυτού του είδους η υπακοή -που οδηγεί στο έγκλημα- δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα μόνο της προσωπικότητας, αλλά περισσότερο των πιεστικών συνθηκών. Και το απέδειξε κάνοντας τη «φάρσα» του.

Τα υποκείμενα του πειράματος ήταν εθελοντές, κυρίως φοιτητές, οι οποίοι καλούνταν έναντι αμοιβής να συμμετέχουν σε ένα ψυχολογικό πείραμα σχετικό με τη μνήμη. Χώριζε τους φοιτητές σε ζεύγη και -μετά από μια εικονική κλήρωση- ο ένας έπαιρνε το ρόλο του «μαθητευομένου» και ο άλλος του «δασκάλου».

Ο έκπληκτος «μαθητευόμενος» δενόταν χειροπόδαρα σε μια ηλεκτρική καρέκλα και του περνούσαν ηλεκτρόδια σε όλο το σώμα. Έπειτα του έδιναν να μάθει δέκα ζεύγη λέξεων. Ο «δάσκαλος», από την άλλη, καθόταν μπροστά σε μια κονσόλα ηλεκτρικής γεννήτριας.
Μπροστά του δέκα κουμπιά με ενδείξεις: «15 βολτ, 30 βολτ, 50 βολτ κλπ.» Το τελευταίο κουμπί έγραφε: «450 βολτ. Προσοχή! Κίνδυνος!» Πίσω από το «δάσκαλο» στεκόταν ο πειραματιστής, ο υπεύθυνος του πειράματος.

«Θα λέτε την πρώτη λέξη από τα ζεύγη στο μαθητευόμενο. Αν κάνει λάθος θα σηκώσετε το πρώτο μοχλό και θα υποστεί ένα ηλεκτροσόκ 15 βολτ. Σε κάθε λάθος θα σηκώνετε τον αμέσως επόμενο μοχλό», λέει ο πειραματιστής και ο «δάσκαλος» αισθάνεται ήδη καλά που δεν του έτυχε στην κλήρωση ο άλλος ρόλος.

Το πείραμα ξεκινάει. Ο «δάσκαλος» λέει τις λέξεις από το μικρόφωνο. Ο «μαθητευόμενος», ήδη τρομαγμένος, απαντάει σωστά, αλλά όχι για πολύ. Μόλις κάνει το πρώτο λάθος ο «δάσκαλος» γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος του λέει να προχωρήσει στο πρώτο ηλεκτροσόκ. Ο «δάσκαλος» υπακούει. 15 βολτ δεν είναι πολλά, αλλά ο «μαθητευόμενος» έχει αλλάξει ήδη γνώμη. Παρ' όλα αυτά απαντάει σωστά σε άλλη μια ερώτηση, αλλά στο επόμενο λάθος δέχεται 30 βολτ.
«Αφήστε να φύγω», λέει ο «μαθητευόμενος» που δεν μπορεί να λυθεί. «Δε θέλω να συμμετάσχω σε αυτό το πείραμα.» Ο «δάσκαλος» κοιτάει τον πειραματιστή. Εκείνος του κάνει νόημα να συνεχίσει.

Τα βολτ αυξάνονται και τώρα πια ο πόνος είναι εμφανής στο πρόσωπο του «μαθητευόμενου», που εκλιπαρεί να τον αφήσουν ελεύθερο. Στα 200 βολτ ταρακουνιέται ολόκληρος. Ο «δάσκαλος» πριν κάθε ηλεκτροσόκ γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος, με σταθερή φωνή, του λέει ότι το πείραμα πρέπει να συνεχιστεί. Ο «δάσκαλος» συνεχίζει να βασανίζει έναν άγνωστο, έναν απλό φοιτητή που κλαίει, ζητάει τη βοήθεια του Θεού και παρακαλεί να τον λυπηθούν. Δεν μπορεί πια να απαντήσει στις ερωτήσεις, αλλά ο πειραματιστής λέει στο «δάσκαλο»:
«Τη σιωπή την εκλαμβάνουμε ως αποτυχημένη απάντηση και συνεχίζουμε με την τιμωρία.»
Στα 345 βολτ ο «μαθητευόμενος» τραντάζεται ολόκληρος, ουρλιάζει και χάνει τις αισθήσεις του.
Ο «δάσκαλος», ιδρωμένος και με τα χέρια του να τρέμουν, κοιτάει τον πειραματιστή.
«Μην ανησυχείτε», λέει εκείνος, «το πείραμα είναι απολύτως ελεγχόμενο. Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.»
«Μα είναι λιπόθυμος», λέει ο «δάσκαλος».
«Δεν έχει καμιά σημασία. Το πείραμα πρέπει να ολοκληρωθεί. Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.»
Πόσοι από τους εθελοντές έφτασαν ως τον τελευταίο μοχλό;

Πριν ξεκινήσει το πείραμα του ο Μίλγκραμ είχε κάνει μια «δημοσκόπηση» ανάμεσα στους ψυχιάτρους και στους ψυχολόγους, ρωτώντας τους τι ποσοστό των εθελοντών θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό.Σχεδόν όλοι απάντησαν ότι κανείς δε θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό, πέρα ίσως από κάποια άτομα με κρυπτοσαδιστικές τάσεις, καθαρά παθολογικές.
Δυστυχώς έκαναν λάθος.

Μόλις το 5% των «δασκάλων» αρνήθηκαν εξ' αρχής να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο πείραμα και αποχώρησαν -συνήθως βρίζοντας τον πειραματιστή. Το υπόλοιπο 95% προχώρησε πολύ το πείραμα, πάνω από τα 150 βολτ. Και το 65%. Έφτασε μέχρι τον τελευταίο μοχλό, τα πιθανότατα θανατηφόρα 450 βολτ!

Που έγκειται η φάρσα;

Ο «μαθητευόμενος» δεν ήταν φοιτητής, αλλά ηθοποιός, που είχε προσληφθεί από το Μίλγκραμ για αυτόν ακριβώς το «ρόλο». Δεν υπήρχε ηλεκτρισμός ούτε ηλεκτροσόκ. Ο ηθοποιός υποκρινόταν. Το μοναδικό πειραματόζωο ήταν ο «δάσκαλος».  Όμως τα αποτελέσματα ήταν αληθινά: Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων θα υπακούσει και θα βασανίσει -ίσως και θα σκοτώσει- έναν άγνωστο του, αρκεί να δέχεται εντολές από κάποιον με κύρος (στην προκειμένη περίπτωση επιστημονικό) και ταυτόχρονα να αισθάνεται ότι δεν τον βαρύνει η ευθύνη για ό,τι συμβεί -αφού εκείνος «απλά ακολουθούσε τις διαταγές».  Και φυσικά οι περισσότεροι από εμάς θα σκεφτούν όταν μάθουν για αυτό το πείραμα: «Εγώ αποκλείεται να έφτανα ως τον τελευταίο μοχλό.»
Όμως δείτε τι συμβαίνει στην κοινωνία μας, κάθε μέρα, με απλά, τυχαία παραδείγματα.
Ο υπάλληλος της ΔΕΗ που δέχεται να κόψει το ρεύμα από έναν άνεργο ή άπορο, ξέροντας ότι έτσι τον ταπεινώνει, τον υποβάλει σε ένα διαρκές βασανιστήριο και πιθανότατα θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του, ανήκει στο 65% του τελευταίου μοχλού. Και δεν είναι καθόλου κρυπτοσαδιστής. Απλά ακολουθάει τις εντολές που του έδωσαν.

Ο υπάλληλος του σούπερ-μάρκετ που σου δίνει το χαλασμένο ψάρι και σε διαβεβαιώνει ότι είναι φρέσκο (μιλώ εξ' ιδίας πείρας, ως αγοραστής) δε σε μισεί, παρότι γνωρίζει ότι μπορεί να πάθεις και δηλητηρίαση. Απλώς ακολουθάει εντολές.  Ο αστυνομικός ο οποίος ραντίζει με χημικά τους διαδηλωτές δεν είναι κρυπτοσαδιστής -αν και πολλοί θα διαφωνήσουν στο συγκεκριμένο παράδειγμα. Απλώς κάνει τη δουλειά του. Ο υπάλληλος της εφορίας ή της τράπεζας που υπογράφει την κατάσχεση κάποιου σπιτιού για 1.000 ευρώ χρέος, θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό στο πείραμα. Γιατί υπακούει.

Αν όμως δούμε το πείραμα του Μίλγκραμ από την ανθρωπιστική-ηθική του πλευρά (από την πλευρά του 5% που αρνήθηκε να υπακούσει) θα καταλάβουμε ότι κανένας δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Αν σε διατάζουν να κάνεις κάτι που προκαλεί κακό στον άλλον, στο συμπολίτη σου, σε έναν άνθρωπο (ή σε ένα ζώο, αλλά αυτό περιπλέκει πολύ τα πράγματα, εφόσον συνεχίζουμε να τρώμε κρέας), πρέπει να αρνηθείς να υπακούσεις, ακόμα κι αν χάσεις το μπόνους παραγωγικότητας, την προαγωγή, την επανεκλογή, τη δουλειά σου.

Μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να αρνηθούμε να υπακούσουμε στις «μικρές» και καθημερινές εντολές βίας -με τις οποίες οι περισσότεροι ασυνείδητα συμμορφωνόμαστε, μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να προβούμε σε μια γενικευμένη και μέχρι τέλους πολιτική, κοινωνική, καταναλωτική ανυπακοή, μόνο όταν μάθουμε να συμπεριφερόμαστε ως αυτεξούσιοι άνθρωποι και όχι ως ανεύθυνοι υπάλληλοι, μόνο τότε θα μπορέσουμε να γκρεμίσουμε κάθε δύναμη που θέλει υπάνθρωπους, υπάκουους και υπόδουλους.

Και μια τελευταία παρατήρηση:

Τα υποκείμενα του πειράματος του Μίλγκραμ, οι εθελοντές φοιτητές, μάθαιναν από εκείνον ποιος ήταν ο στόχος του πειράματος. Μάθαιναν ότι ο «μαθητευόμενος» ήταν ηθοποιός και ότι δεν είχε ποτέ υποστεί ηλεκτροσόκ. Ο Μίλγκραμ το έκανε αυτό για να τους ανακουφίσει, αλλά πέτυχε το ακριβώς αντίθετο. Αυτοί οι άνθρωποι, ειδικά το 65% που είχε φτάσει ως τον τελευταίο μοχλό, πέρασαν την υπόλοιπη ζωή τους κυνηγημένοι από τις Ερινύες της πράξης τους. Γιατί συνειδητοποίησαν ότι δεν ήταν τόσο αθώοι και τόσο «καλοί» όσο ήθελαν να πιστεύουν για τον εαυτό τους.

Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2012

Έρευνα: Αυτοί είναι οι 24 νεκροί του Πολυτεχνείου


Διαβάστε τα στοιχεία της έρευνας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών για τους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στο Πολυτεχνείο. Δείτε σχεδιάγραμμα με το σημείο όπου έπεσαν νεκροί ή τραυματίστηκαν

Το ζήτημα του ακριβούς αριθμού των νεκρών κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και την επιχείρηση καταστολής της, παραμένει ακόμη και σήμερα ένα δισεπίλυτο πρόβλημα, προκαλώντας συζητήσεις, αλλά και ισχυρισμούς ανιστόρητους και πέρα από κάθε λογική.

Όπως αναφέρει ο κ. Καλλιβρετάκης, Λεωνίδας, συγγραφέας και δημιουργός της έρευνας "Πολυτεχνείο '73: Το ζήτημα των θυμάτων: Νεκροί και τραυματίες" , "η χαώδης και ατεκμηρίωτη πληροφόρηση που υπάρχει γύρω από αυτό το ζήτημα, δεν είναι δυνατόν να απολαμβάνει εσαεί αυτή την ιδιότυπη 'ασυλία', στο όνομα της δήθεν προστασίας της φήμης του Πολυτεχνείου".
Από τα μέσα του 2002 έχει ξεκινήσει μια ιστορική έρευνα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών με τίτλο "Τεκμηριώνοντας τα γεγονότα του Νοεμβρίου 1973". Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας επιχειρείται η συγκέντρωση και επεξεργασία με επιστημονικές μεθόδους τεκμηρίων που αφορούν σε πολλές παραμέτρους των γεγονότων, όπως το χρονικό της εξέγερσης, το επιχειρησιακό σχέδιο για την καταστολή της, η εξέλιξη των γεγονότων έξω από το Πολυτεχνείο κ.ο.κ. Ένα από τα ζητούμενα είναι, φυσικά, ο αριθμός και η ταυτότητα των θυμάτων. Αν και η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, επιχειρείται στο σημείο αυτό μια συνοπτική παρουσίαση των πρώτων διαπιστώσεων, με έμφαση στη "γενεαλογία" του ζητήματος.

 ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
  • Προσωρινά αποτελέσματα της έρευνας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
Η συγκέντρωση όλων των δεδομένων αποτέλεσε το πρώτο στάδιο της έρευνας στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Κάθε στοιχείο που είδε το φως της δημοσιότητας όλα αυτά τα χρόνια, οι επίσημες ανακοινώσεις του καθεστώτος, οι πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν στον παράνομο τύπο της εποχής, οι αγγελίες κηδειών στις εφημερίδες, οι κάθε προέλευσης λίστες που έκαναν την εμφάνιση τους μετά τη μεταπολίτευση, οι προανακριτικές και ανακριτικές έρευνες, οι συνεντεύξεις συγγενών, οι καταθέσεις μαρτύρων στη δίκη του 1975, συγκεντρώνονται, αποδελτιώνονται, συσχετίζονται κριτικά, αναζητείται η γενεαλογία τους, εντοπίζονται οι αλληλοεπικαλύψεις, οι παρανοήσεις, τα λάθη στην αντιγραφή και οι μεταξύ τους παρεκκλίσεις.
Η έρευνα προχωρά έτσι στη συγκρότηση ενός καταλόγου, ο οποίος παραμένει προσωρινός, καθώς εξακολουθεί συνεχώς να εμπλουτίζεται και να διορθώνεται. Για κάθε περίπτωση συγκροτείται ένας ιδιαίτερος φάκελος, με βιογραφικά στοιχεία, τις συνθήκες θανάτου και αναλυτική παράθεση όλων των πηγών που χρησιμοποιήθηκαν με συγκεκριμένα στοιχεία.
Μέχρι τη στιγμή αυτή, έχουν καταγραφεί εικοσιτέσσερις (24) πλήρως τεκμηριωμένες περιπτώσεις, όπως καταγράφονται συνοπτικά στον συνημμένο κατάλογο.
Παράλληλα, έχει συγκροτηθεί ένας κατάλογος δεκαέξι (16) ανωνύμων περιπτώσεων που είχε θεωρηθεί σε κάποια στιγμή της διαδικασίας ότι «προκύπτουν βασίμως» ως νεκροί, από επίσημες, επώνυμες και σχετικά αξιόπιστες καταθέσεις, με συγκεκριμένα στοιχεία.
Τέλος, η έρευνα έχει θέσει στο μικροσκόπιο τριάντα (30) επώνυμες περιπτώσεις, που εμφανίζονται επίμονα στους περισσότερους καταλόγους από το 1974 μέχρι και σήμερα, χωρίς να έχουν ποτέ τεκμηριωθεί. Όλες αυτές οι ανώνυμες και οι αμφιλεγόμενες επώνυμες περιπτώσεις παραμένουν σε εκκρεμότητα, προκειμένου να διερευνηθούν περισσότερο, προτού αποφασιστεί οριστικά να υιοθετηθούν ή να απορριφθούν.

Δείτε το σχεδιάγραμμα σε μεγαλύτερες διαστάσεις
  • ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ
Οι 24 πλήρως τεκμηριωμένες περιπτώσεις
1. Σπυρίδων Κοντομάρης του Αναστασίου, 57 ετών, δικηγόρος (πρώην βουλευτής Κερκύρας της Ένωσης Κέντρου), κάτοικος Αγίου Μελετίου, Αθήνα. Στις 16.11.1973, γύρω στις 20.30-21.00, ενώ βρισκόταν στη διασταύρωση οδών Γεωργίου Σταύρου & Σταδίου, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έρριχνε η Αστυνομία κατά των διαδηλωτών, με αποτέλεσμα να υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

2. Διομήδης Κομνηνός του Ιωάννη, 17 ετών, μαθητής, κάτοικος Λευκάδος 7, Αθήνα. Στις 16.11.1973, μεταξύ 21.30 και 21.45, ενώ βρισκόταν μαζί με άλλους διαδηλωτές στη διασταύρωση των οδών Αβέρωφ & Μάρνη, τραυματίστηκε θανάσιμα στην καρδιά από πυρά που έρριξαν εναντίον του άνδρες της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. και από εκεί, νεκρός πλέον, στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών (όπως λεγόταν τότε το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο).

3. Σωκράτης Μιχαήλ, 57 ετών, εμπειρογνώμων ασφαλιστικής εταιρείας, κάτοικος Περιστερίου Αττικής. Στις 16.11.1973, μεταξύ 21.00 και 22.30, ενώ βρισκόταν μεταξύ των οδών Μπουμπουλίνας και Σόλωνος, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έρριχνε η Αστυνομία κατά των διαδηλωτών, με αποτέλεσμα να υποστεί απόφραξη της αριστεράς στεφανιαίας. Μεταφέρθηκε ημιθανής στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. (F Σεπτεμβρίου), όπου και πέθανε.

4. Toril Margrethe Engeland του Per Reidar, 22 ετών, φοιτήτρια από το Molde της Νορβηγίας. Στις 16.11.1973, γύρω στις 23.30, τραυματίστηκε θανάσιμα στο στήθος από πυρά της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε από διαδηλωτές στο ξενοδοχείο «Ακροπόλ» και αργότερα, νεκρή ήδη, στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ι.Κ.Α. Ανακριβώς είχε αναφερθεί αρχικά από την Αστυνομία ως «Αιγυπτία Τουρίλ Τεκλέτ» και η παρεξήγηση αυτή επιβιώνει ακόμη σε κάποιους «καταλόγους νεκρών».

5. Βασίλειος Φάμελλος του Παναγιώτη, 26 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, από τον Πύργο Ηλείας, κάτοικος Κάσου 1, Κυψέλη, Αθήνα. Στις 16.11.1973, γύρω στις 23.30, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά της φρουράς του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε από διαδηλωτές στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. και από εκεί, νεκρός πλέον, στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών.

6. Γεώργιος Σαμούρης του Ανδρέα, 22 ετών, φοιτητής Παντείου, από την Πάτρα, κάτοικος πλατείας Κουντουριώτου 7, Κουκάκι. Στις 16.11.1973 γύρω στις 24.00, ενώ βρισκόταν στην ευρύτερη περιοχή του Πολυτεχνείου (Καλλιδρομίου και Ζωσιμάδων), τραυματίστηκε θανάσιμα στον τράχηλο από πυρά της αστυνομίας. Μεταφέρθηκε στο πρόχειρο ιατρείο του Πολυτεχνείου, όπου απεβίωσε. Από εκεί μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ι.Κ.Α. Ανακριβώς είχε αναφερθεί αρχικά από την Αστυνομία ως «Χαμουρλής».

7. Δημήτριος Κυριακόπουλος του Αντωνίου, 35 ετών, οικοδόμος, από τα Καλάβρυτα, κάτοικος Περιστερίου Αττικής. Κατά τις βράδυνες ώρες της 16.11.1973 ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Πολυτεχνείου, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια και στη συνέχεια κτυπήθηκε από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, συνεπεία των οποίων πέθανε, από οξεία ρήξη αορτής, τρεις ημέρες αργότερα, στις 19.11.1973, ενώ μεταφερόταν στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ.

8. Σπύρος Μαρίνος του Διονυσίου, επονομαζόμενος Γεωργαράς, 31 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, από την Εξωχώρα Ζακύνθου. Κατά τις βράδυνες ώρες της 16.11.1973, ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Πολυτεχνείου, κτυπήθηκε από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, και υπέστη κρανιοε-γκεφαλικές κακώσεις. Μεταφέρθηκε στο Θεραπευτήριο Πεντέλης, όπου πέθανε τη Δευτέρα, 19.11.1973, από οξύ αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Τάφηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όπου στις 9.9.1974, έγινε τελετή στη μνήμη του.

9. Νικόλαος Μαρκούλης του Πέτρου, 24 ετών, εργάτης, από το Παρ-θένι Θεσσαλονίκης, κάτοικος Χρηστομάνου 67, Σεπόλια, Αθήνα, εργάτης. Κατά τις πρωινές ώρες της 17.11.1973, ενώ βάδιζε στην πλατεία Βάθης, τραυματίστηκε στην κοιλιά από ριπή στρατιωτικής περιπόλου. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε τη Δευτέρα 19.11.1973.

10. Αικατερίνη Αργυροπούλου σύζυγος Αγγελή, 76 ετών, κάτοικος Κέννεντυ και Καλύμνου, Αγιοι Ανάργυροι Αττικής. Στις 10.00 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην αυλή του σπιτιού της, τραυματίστηκε στην πλάτη από σφαίρα. Διακομίστηκε στην κλινική «Παμμακάριστος» (Κάτω Πατήσια), όπου νοσηλεύτηκε επί ένα μήνα και κατόπιν μεταφέρθηκε στο σπίτι της, όπου πέθανε συνεπεία του τραύματος της μετά από ένα εξάμηνο (Μάιος 1974).

11. Στυλιανός Καραγεώργης του Αγαμέμνονος, 19 ετών, οικοδόμος, κάτοικος Μιαούλη 38, Νέο Ηράκλειο Αττικής. Στις 10.15 το πρωί της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν μαζί με άλλους διαδηλωτές στην οδό Πατησίων, μεταξύ των κινηματογράφων «ΑΕΛΑΩ» και «ΕΑΛΗΝΙΣ», τραυματίστηκε από ριπή πολυβόλου που έρριξε εναντίον τους περίπολος πεζοναυτών που επέβαινε ενός τεθωρακισμένου οχήματος. Μεταφέρθηκε στο Κ.Α.Τ., όπου πέθανε μετά από 12 μέρες, στις 30.11.1973.

12. Μάρκος Καραμανής του Δημητρίου, 23 ετών, ηλεκτρολόγος, από τον Πειραιά, κάτοικος Χίου 35, Αιγάλεω. Στις 10.30 περίπου το πρωί της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην ταράτσα πολυκατοικίας επί της πλατείας Αιγύπτου 1, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά της στρατιωτικής φρουράς που ενέδρευε στην ταράτσα του Ο.Τ.Ε. (αυτουργός ο ανθυπολοχαγός Ιωάννης Αυμπέρης, 573ου Τάγματος Πεζικού). Μεταφέρθηκε στην κλινική «Παντάνασσα» (πλατεία Βικτωρίας), όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

13. Αλέξανδρος Σπαρτίδης του Ευστρατίου, 16 ετών, μαθητής, από τον Πειραιά, κάτοικος Αγίας Λαύρας 80, Αθήνα. Στις 10.30 με 11.00 περίπου το πρωί της 17.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Κότσικα, τραυματίστηκε θανάσιμα στην κοιλιά από πυρά της στρατιωτικής φρουράς που ενέδρευε στην ταράτσα του Ο.Τ.Ε. (αυτουργός ο ανθυπολοχαγός Ιωάννης Δυμπέρης, 573ου Τάγματος Πεζικού). Με διαμπερές τραύμα μεταφέρθηκε στο Κ.Α.Τ., όπου τον βρήκε νεκρό ο πατέρας του.

14. Δημήτριος Παπαϊωάννου, 60 ετών, διευθυντής ταμείου αλευροβιομηχάνων, κάτοικος Αριστομένους 105, Αθήνα. Γύρω στις 11.30 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην πλατεία Ομονοίας, προσβλήθηκε από δακρυγόνα αέρια που έριχνε η Αστυνομία. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του, συνεπεία εμφράγματος.

15. Γεώργιος Γεριτσίδης του Αλεξάνδρου, 47 ετών, εφοριακός υπάλληλος, κάτοικος Ελπίδος 29, Νέο Ηράκλειο Αττικής. Στις 12.00 της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν μέσα στο αυτοκίνητο του στα Νέα Λιόσια, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά που διέσχισαν τον ουρανό του αυτοκινήτου. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε αυθημερόν.

16. Βασιλική Μπεκιάρη του Φωτίου, 17 ετών, εργαζόμενη μαθήτρια, από τα Αμπελάκια Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας, κάτοικος Μεταγένους 8, Νέος Κόσμος. Στις 12.00 το μεσημέρι της 17.11.1973, ενώ βρισκόταν στην ταράτσα του σπιτιού της, τραυματίστηκε θανάσιμα στον αυχένα από πυρά. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών και στη συνέχεια στον «Ευαγγελισμό», όπου πέθανε αυθημερόν.

17. Δημήτρης Θεοδώρας του Θεοφάνους, 52 ετών, κάτοικος Ανακρέοντος 2, Ζωγράφου. Στις 13.00, της 17.11.1973, ενώ διέσχιζε με τη μητέρα του τη διασταύρωση της οδού Ορεινής Ταξιαρχίας με τη λεωφόρο Παπάγου στου Ζωγράφου, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά στρατιωτικής περιπόλου με επικεφαλής αξιωματικό (πιθανόν ο ίλαρχος Σπυρίδων Σταθάκης του Κ.Ε.Τ/Θ), που βρισκόταν ακροβολισμένη στο λόφο του Αγίου Θεράποντος. Εξέπνευσε ακαριαία και όταν μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο των Παίδων, απλώς διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

18. Αλέξανδρος Βασίλειος (Μπασρί) Καράκας, 43 ετών, Αφγανός τουρκικής υπηκοότητας, ταχυδακτυλουργός, κάτοικος Μύρων 10, Αγιος Παντελεήμονας, Αθήνα. Στις 13.00, της 17.11.1973, ενώ βάδιζε με τον 13χρονο γιο του στη διασταύρωση των οδών Χέϋδεν και Αχαρνών, τραυματίστηκε θανάσιμα στην κοιλιά από ριπή μυδραλίου τεθωρακισμένου στρατιωτικού οχήματος. Μεταφέρθηκε απευθείας στο νεκροτομείο, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

19. Αλέξανδρος Παπαθανασίου του Σπυρίδωνος, 59 ετών, συνταξιούχος εφοριακός, από το ΚεράσοΒο Αιτωλοακαρνανίας, κάτοικος Νάξου 116, Αθήνα. Στις 13.30 της 18.11.1973, ενώ βάδιζε με τις ανήλικες κόρες του στη διασταύρωση των οδών Δροσοπούλου και Κύθνου, απέναντι από το ΙΣΤ' Αστυνομικό Τμήμα, βρέθηκε εν μέσω πυρών, προερχομένων από τους αστυνομικούς του Τμήματος, με αποτέλεσμα να πάθει συγκοπή. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του.

20. Ανδρέας Κούμπος του Στέργιου 63 ετών, βιοτέχνης, από την Καρδίτσα, κάτοικος Αμαλιάδος 12, Κολωνός. Γύρω στις 11.00 με 12.00 της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Γ' Σεπτεμβρίου και Καποδιστρίου, τραυματίστηκε στη λεκάνη από πυρά μυδραλίου τεθωρακισμένου στρατιωτικού οχήματος. Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ., κατόπιν στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών και τέλος στο Κ.Α.Τ., όπου και πέθανε στις 30.1.1974.

21. Μιχαήλ Μυρογιάννης του Δημητρίου, 20 ετών, ηλεκτρολόγος, από τη Μυτιλήνη, κάτοικος Ασημάκη Φωτήλα 8, Αθήνα. Στις 12.00 το μεσημέρι της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Στουρνάρη, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά περιστρόφου αξιωματικού του Στρατού (αυτουργός ο συνταγματάρχης Νικόλςος Ντερτι-λής). Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. σε κωματώδη κατάσταση και κατόπιν στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου πέθανε αυθημερόν.

22. Κυριάκος Παντελεάκης του Δημητρίου, 44 ετών, δικηγόρος, από την Κροκέα Λακωνίας, κάτοικος Φερρών 5, Αθήνα. Στις 12.00 με 12.30 το μεσημέρι της 18.11.1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Γλάδστωνος, τραυματίστηκε θανάσιμα από πυρά διερχομένου άρματος μάχης. Μεταφέρθηκε στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, όπου και πέθανε στις 27.12.1973.

23. Ευστάθιος Κολινιάτης, 47 ετών, από τον Πειραιά, κάτοικος Νικο-πόλεως 4, Καματερό Αττικής. Κτυπήθηκε στις 18.11.1973 από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, και υπέστη κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, συνεπεία των οποίων πέθανε στις 21.11.1973.

24. Ιωάννης Μικρώνης του Αγγέλου, 22 ετών, φοιτητής στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, από την Ανω Αλισσό Αχαΐας. Συμμετείχε στην κατάληψη του Πανεπιστημίου Πατρών. Κτυπήθηκε μετά τα γεγονότα, υπό συνθήκες που παραμένουν ακόμη αδιευκρίνιστες. Συνεπεία της κακοποίησης του υπέστη ρήξη του ήπατος, εξαιτίας της οποίας πέθανε στις 17.12.1973 στο Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών, όπου νοσηλευόταν. Σύμφωνα με ορισμένες ενδείξεις, ο τραυματισμός του συνέβη στην Πάτρα, άλλες όμως πληροφορίες τον τοποθετούν στην Αθήνα. Η περίπτωση του παραμένει υπό έρευνα.

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ

* Η μελέτη αυτή έχει υιοθετηθεί από τη σχετική βιβλιογραφία ως η πλέον έγκυρη επιστημονική προσέγγιση στο ζήτημα (βλ. ενδεικτικά Δημήτρης Παπαχρήστος, Το Πολυτεχνείο ζει, εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 2004, σελ. 41-45, Δημήτρης Χατζησωκράτης, Πολυτεχνείο ’73, εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2004, σελ. 176-177, 424-425, Βαγγέλης Αγγελής & Ολύμπιος Δαφέρμος, Όνειρο ήταν, έκδοση ΕΔΙΑ-Οδυσσέας, Αθήνα 2005, σελ.378-388).
FOLLOW NEWS247: