Γράφει ο Γιώργος Κουβαράς , 19 Ιαν,
Γύριζα την Παρασκευή από το Μπόντρουμ και ο Σουάτ με περίμενε στα κάγκελα στο λιμάνι της Κω με ένα βλέμμα όλο αγωνία. "Έφερες νέα για τον αδελφό μου", με ρώτησε, "είναι καλά;" "Τα έκανε όλα αυτά που τον κατηγορούν; Πριν φύγω μου είχε δώσει συνέντευξη."Ανησυχώ", μου είχε πει. "Φοβάμαι να πάω στην Τουρκία γιατί θα με πιάσουνε" μου έλεγε και μου ξαναέλεγε.
Ο Σουάτ Χαφίς είναι έλληνας πολίτης, μουσουλμάνος της Κω, και είναι παντρεμένος με μία Ολλανδέζα. Μια κλασική περίπτωση στα Δωδεκάνησα. Η οικογένεια Χαφίς είναι γνωστή στο νησί καθώς ο πατέρας του ήταν για δεκαετίες ο φύλακας του αρχαιολογικού χώρου του Ασκληπιείου. Εκεί μεγάλωσε ο Σουάτ με τα υπόλοιπα 3 αδέρφια του. Δυό από αυτά πέθαναν και ο μοναδικός συγγενής του σήμερα είναι ο Νουρί που έφυγε 18 χρονών απέναντι στην Αλικαρνασσό. Στο Μπόντρουμ. Η ελληνική νομοθεσία προβλέπει ότι οι τουρκοφωνοι μουσουλμάνοι που εγκαταλείπουν τη χώρα χάνουν την ελληνική ιθαγένεια με αποτέλεσμα να χρειάζονται πλέον βίζα για να επισκεφθούν την Ελλάδα. Έτσι ο Νουρί έλειψε για αρκετό διάστημα και μόνο τα 3 τελευταία χρόνια ερχόταν πολύ πιο συχνά στο νησί της καταγωγής του, το οποίο του έδωσε και ένα από τα δύο ψευδώνυμα στην Τουρκία. Όλοι στο Μπόντρουμ τον ξέρουν ως ο "ανταλίς" δηλαδή "ο νησιώτης" αλλά και ως "ντοντουρματζί" δηλαδή ¨ο παγωτατζής", καθώς είχε δυό ζαχαροπλαστεία, ακριβώς δίπλα από το Δημαρχείο της Αλικαρνασσού. Ο αδελφός του ο Σουάτ θα μας πεί "ότι δούλευαν εκεί 22 υπάλληλοι" στις εποχές της δόξας του. Ύστερα ήρθε ξαφνικά η πτώση. Ο Νουρί έπαιζε "κουμάρι" σε χαρτιά και ζάρια τεράστια ποσά ενώ οι γυναίκες ήταν η μεγάλη του αδυναμία. Ολοένα και περισσότερο χρειαζόταν χρήματα και τα έβρισκε με ποικίλλους τρόπους. Όταν έκλεισε τα ζαχαροπλαστεία άρχισε να κάνει διάφορες δουλειές με τους έλληνες βαρκάρηδες οι οποίοι τον έβαζαν να κάνει θελήματα και τον "χαρτζιλίκωναν" γι αυτό.
Η σύλληψη του Νουρί Χαφίς αποφασίστηκε παραμονή Χριστουγέννων στο Μπόντρουμ μετά από παρακολούθηση από την ΜΙΤ. Ανήμερα των Χριστουγέννων, μετά από επιχείρηση της Τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών, της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας και της διεύθυνσης αντικατασκοπίας της Τουρκικής αστυνομίας, συνελήφθησαν τρεις Τούρκοι πολίτες με την κατηγορίας της κατασκοπίας υπέρ της Ελλάδας. Έτσι τουλάχιστον έγραψε ο τουρκικός τύπος, χωρίς να αναφερθεί σε ονόματα.
Οι τρεις συλληφθέντες παρακολουθούνταν επί περίπου έναν χρόνο, πριν εκτελεστεί η επιχείρηση και σύμφωνα με τα δημοσιεύματα είχαν φωτογραφήσει και κινηματογραφήσει στρατιωτικές ασκήσεις των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, ναυτικές βάσεις και στρατόπεδα, σε τρεις περιοχές της Τουρκίας: Την Αλικαρνασσό (Μπόντρουμ), την Σμύρνη και το Αϊβαλί. Ο ένας από τους δύο συλληφθέντες ήταν ο 42χρονος Αχμέτ Χαφίς ο γιός του μεγαλύτερου αδελφού του που πέθανε στην Τουρκία. Ο Σουάτ μας είπε ότι είχε καθαριστήρια και δούλευε καλά με τα ξενοδοχεία της πόλης. Αυτόν τον ήξεραν λιγότερο στην Κω.
Ο Νουρί Χαφίς πηγαινοερχόταν και εξυπηρετούσε έλληνες τουρίστες για τα ψώνια τους και για ξεναγήσεις. Είχε χάσει από νωρίς την ελληνική ιθαγένεια και ήταν τούρκος στα χαρτιά . Συνεπώς χρειαζόταν βίζα για να μπει στην Ελλάδα. Έναστοιχείο που κίνησε τις υποψίες των Τουρκικών Αρχών ήταν ότι είχε εξασφαλίσει τετραετή βίζα από την Ελλάδα, κάτι που δύσκολα την αποκτά κάποιος που έφυγε νωρίς από την μουσουλμανική Κοινότητα της Κω για την Τουρκία. Μάλιστα, το γεγονός αυτό είχε παραξενέψει ακόμη και τους φίλους του στην Κω.
Στους χώρους των τουρκόφωνων μουσουλμάνων της Κω αλλά και των ελλήνων καπεταναίων, όταν "έσκασαν" οι πρώτες, λιγοστές πληροφορίες για την δράση του "κατασκόπου" Νουρί δεν ήταν λίγοι εκείνοι που άρχισαν να φοβούνται. Ακόμα και αν απλά είχαν ανταλλάξει μαζί του μια κουβέντα. Κάποιος που ήταν πολύ "κολλητός" του τρέμει μήπως στην ανάκριση τον "μπλέξει" ο Νουρί και εκείνον. Έχει εμπορικές σχέσεις με αρκετούς στην Τουρκία και δεν ξέρει τι να κάνει. Έχει χάσει τον ύπνο του, μας είπε χαρακτηριστικά.
Τον φόβο αυτό, την αβεβαιότητα για το τι μπορεί να σημαίνει για κάποιον να πιαστεί σε έναν "ιστό" κατασκοπείας τον κατάλαβα μόνο όταν ταξίδεψα από την Κω στο Μπόντρουμ.
Στο λιμάνι του Μπόντρουμ μια πινακίδα καλοσωρίζει τους επισκέπτες. "Welcome to Bodrum" . Όλοι είναι ευπρόσδεκτοι εδώ, με εξαίρεση ίσως...τους έλληνες δημοσιογράφους.
Βγαίνοντας από το ξενοδοχείο το πρώτο βράδυ στην Αλικαρνασό για να πάω σε ένα γνωστό εστιατόριο, ένιωσα να με παρακολουθούν δύο άτομα. Δεν έδωσα σημασία. Μπορεί να έκανα λάθος.
Μισή ώρα αργότερα και αφού είχα ξεκινήσει το δείπνο μου, θα κάτσουν δίπλα μου ξαφνικά δύο άνδρες με πολιτικά. Δηλώνουν αστυνομικοί. Εκεί, μέσα στο εστιατόριο, χωρίς προσχήματα προσπαθούν να μάθουν τους λόγους της επίσκεψης μου στην Αλικαρνασσό και το περιεχόμενο του ρεπορτάζ μου, πράγμα που αρνήθηκα εκφράζοντας την αντίθεση μου σε μια διαδικασία απαράδεκτη για την οποιαδήποτε δημοκρατική χώρα. Έλεγχουν τη δημοσιογραφική μου ταυτότητα μου λένε ότι αυτό στην Τουρκία είναι «μια νορμαλ διαδικασία» και φεύγουν. Αργότερα διαπίστωσα (έχω σοβαρές ενδείξεις) ότι όσο έλειπα κάποιοι μπήκαν στο δωμάτιο του ξενοδοχείου μου και έλεγξαν τις αποσκευές μου. Δεν ξέρω αν υπάρχει άμεση σχέση με το γεγονός αλλά ξαφνικά όλες οι προγραμματισμένες συνεντεύξεις μου άρχισαν να ακυρώνονται. Ένας δημοσιογράφος θα μου πει ότι ήρθε εντολή από το κανάλι του να μην μιλήσει. Η πρώτη του γυναίκα η Χατζέρ και η κόρη του Οσκέμ φεύγουν για την Σμύρνη ξαφνικά για λόγους υγείας ενώ και η Χούλια η σημερινή του γυναίκα αρνείται φοβισμένη την οποιαδήποτε συνάντηση μαζί μου. Όσο για το Δήμαρχο ξαφνικά ήταν περισσότερο από ποτέ απασχολημένος και δεν μπόρεσε να με δεχτεί.
Ξεκίνησα το πρωί το ρεπορτάζ μου από το Τουργκουτ Ρέϊς. Από εκεί που έμενε ο Νουρί. Βρήκα πάρα πολλούς ανθρώπους που είχαν συναλλαγές μαζί του. Παντού όμως επκρατούσε μια ατμόσφαιρα περισσότερο φόβου για επιπτώσεις που ίσως να έχουν αν μιλήσουν στην κάμερα ενός έλληνα δημοσιογράφου, από το βαθύ τουρκικό κράτος. Έδω το κλίμα και οι αναφορές στον Νουρί δεν ήταν τόσο καλές όσο στην Κω.
Μου περιγράφουν έναν άνθρωπο που έφαγε όλη του την περιουσία στο κουμάρι, στα χαρτιά. Έναν γυναικά που γυρνούσε στα καμπαρέ και έκανε δυό γάμους και δεν δίσταζε να χαλάει πολλά λεφτά σε μια μέρα. Η ανάγκη για σπατάλη μου είπαν τον είχε κάνει ευάλωτο στο οτιδήποτε. Δεν τον πολυγούσταραν στην πιάτσα γιατί πολλές φορές έριξε τους συνεταίρους του.
"Θα πουλούσε ακόμη και την ψυχή του για τα λεφτά", θα μου πει ένας κολλητός του που λέει πως χώριζε μαζί του μόνο για να πάει στην τουαλέτα. Στο Τουργκούτ Ρέϊς επιβεβαιώνουν την αρρώστια του. Ένα στοιχείο που ίσως είναι το πιο ισχυρό επιχείρημα αμφισβήτησης της δράσης του από τους φίλους του.
Ο τουρκικός τύπος παρουσίασε τον Νουρί και τον Αχμετ Χαφίς ως «φτηνούς κατασκόπους» που για 500 ως 1500 ευρώ έδιναν πληροφορίες στις ελληνικές αρχές για κινήσεις φρεγατών, φωτογραφίες και βιντεοσκοπημένα ντοκουμέντα από στρατιωτικές εγκαταστάσεις, ναυτικές βάσεις και ασκήσεις των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στο Αιγαίο.
Όταν επέστρεψα στην Κω κάποιοι που είναι σε θέση να γνωρίζουν την κατάσταση στην Περιοχή θα μου μιλήσουν για ένα "gentlemen's agreement" που υπήρχε για χρόνια μεταξύ των δύο ακτών του Αιγαίου στην συγκεκριμένη περιοχή. Όλοι ήξεραν ότι υπήρχαν "πληροφοριοδότες" της Τουρκίας στο νησί της Κω αλλά και πληροφοριοδότες της Ελλάδας απέναντι. Κανείς όμως δεν τους άγγιζε.
Τώρα με την υπόθεση του Νουρί Χαφίς η συμφωνία κυρίων διαταράχθηκε. Και αν είναι όντως έτσι τα πράγματα, πρόκειται για μια σοβαρή εξέλιξη η οποία γεννά πολλά ερωτηματικά.
Ο Γιάννης Ιωαννίδης είναι ο εκδότης της εφημερίδας το Βήμα της Κω. Θεωρεί ότι η υπόθεση κατασκοπείας πήγε αναπόφευκτα πίσω πολλές προσπάθειες που γίνονται για ειρηνική προσέγγιση των δύο πλευρών κάτι που θα ωφελούσε μεταξύ των άλλων και τον τουρισμό από τον οποίο ζει ολόκληρη η περιοχή και στις δύο όχθες. Ο κ.Ιωαννίδης θεωρεί ότι δεν απέχουν από την πραγματικότητα οι πληροφορίες περί ύπαρξης ¨πληροφοριοδοτών" και από τις δύο πλευρές αλλά όχι σε "επαγγελματικό" επίπεδο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αλλά και όσα έχουν γραφτεί στον τουρκικό Τύπο, οι τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν στοιχεία πως ένας εκ των Ελλήνων διπλωματών που υπηρετούσε στο προξενείο της Σμύρνης, είχε στήσει δίκτυο κατασκοπείας με Ελληνες πράκτορες σε συνεργασία με τους 3 τούρκους συλληφθέντες. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως ο εν λόγω διπλωμάτης μαζί με τους υπόλοιπους πράκτορες της ΕΥΠ παρακολουθούνταν επί 6 μήνες με άκρα μυστικότητα από την ΜΙΤ, ενώ και στα έγγραφα που βρέθηκαν στην κατοχή των 3 συλληφθέντων αποδεικνύεται η εμπλοκή του.
Μάλιστα λίγο πριν ανακηρυχθεί persona non grata και απελαθεί από την Τουρκία με εντολή του Τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, ο εν λόγω Ελληνας διπλωμάτης απομακρύνθηκε εσπευσμένα, χωρίς να αντικατασταθεί.
Ας σημειωθεί πως η όλη επιχείρηση εκτελέστηκε - σύμφωνα τουλάχιστον με τουρκικά ΜΜΕ - χωρίς να έχει ενημερωθεί ο Πρωθυπουργός και o υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας ως είθισται, εγείροντας πολλά ερωτηματικά για το αν πρόκειται για σύλληψη πρακτόρων, για μία προβοκάτσια σε βάρος της Ελλάδας ή για μία προσπάθεια να δυναμιτιστεί η προσέγγιση Ερντογάν-Παπανδρέου από σκληροπυρηνικούς παράγοντες στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Το σίγουρο είναι ότι αυτή η υπόθεση ακόμα και με μπουνάτσα θα κουνάει για καλά τα νερά μεταξύ των δύο ακτών σε αυτό το "φουρτουνιασμένο" σημείο του Αιγαίου.
(Κουβαράς Γιώργος Ερευνητική δημοσιογραφία από έναν βραβευμένο ρεπόρτερ με πολυετή θητεία στο ρεπορτάζ από τις Βρυξέλλες για το Μέγκα και τα "Νέα", αλλά και πείρα στις εκπομπές έρευνας που παρουσιάζει τα τελευταία 10 χρόνια (Κόκκινο Πανί με τον Παύλο Τσίμα και τον Τάσο Τέλλογλου, Στριπτίζ με τον Τάσο Τέλλογλου, Ευρώπη-Εξπρές, Transit, Focus, Eurodoc).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου